Dynamite Legacy - Di Sản từ Thuốc Nổ

In 1888, a man opened the newspaper to the obituary section to read about his beloved brother, who had just passed away. But one headline immediately caught his eye. It read: “The Merchant of Death is Dead.”

Vào năm 1888, một người đàn ông mở tờ báo ra để xem chuyên mục cáo phó về người anh trai thân yêu vừa qua đời của mình. Nhưng một dòng tiêu đề lập tức thu hút sự chú ý của ông, “Nhà buôn cái chết đã chết.”

It was the obituary of Alfred Nobel, an armaments manufacturer and the inventor of dynamite. The article continued, “He became rich by finding ways to kill more people faster than ever before. And yesterday, he died.”

Đó là mục cáo phó của chính Alfred Nobel, nhà sản xuất vũ khí và cũng là người phát mình ra thuốc nổ. Bài báo tiếp tục, “Ông ấy trở nên giàu có nhờ tìm ra cách để giết nhiều người hơn và nhanh hơn bao giờ hết. Và ngày hôm qua, ông ấy đã mất.”

While many readers were shocked by the caustic words in that obituary, the man having breakfast in Cannes, France, was probably the most shocked of all. Because “the man” was Alfred Nobel, and he was very much alive. The writer had confused Alfred with his older brother, Ludvig.

Trong khi nhiều người đọc tin thấy sửng sốt trước những ngôn từ châm biếm của mục cáo phó ấy, có lẽ người đàn ông đang dùng bữa sáng tại Cannes, nước Pháp, là người sửng sốt hơn cả. Bởi vì, “người đàn ông” ấy chính là Alfred Nobel, và ông vẫn còn sống sờ ra đó. Người viết đã nhầm lẫn Alfred với người anh trai Ludvig của ông.

Even more distressing to Alfred was how he was portrayed in the article. Is this how people saw him? Alfred invented dynamite for the building and mining industries, as a means of reducing the cost of drilling tunnels, blasting rocks, and building bridges. As an inherently peaceful man, he was saddened that it had later found another use in wars.

Nhưng Alfred còn đau buồn hơn khi ông biết mình được miêu tả như thế nào trong bài báo. Có phải trong mắt người khác ông là như vậy sao? Alfred phát mình ra thuốc nổ phục vụ cho việc xây dựng và khai thác khoáng sản, nhằm giảm thiểu chi phí khoan hầm, phá đá, và xây cầu. Vốn là người có bản tính ôn hòa, ông cảm thấy buồn phiền khi phát minh của mình được dùng trong mục đích chiến tranh.

As Alfred mourned the death of his older brother, he reflected on his own legacy - how he would be remembered after he died - and the impact his invention of dynamite would have on the world. When Alfred died eight years later, his will provided for the establishment of the Nobel Prizes. His fortune funded five “prizes” to be awarded annually. They recognized achievements in physics, chemistry, physiology or medicine, literature, and peace. Each prize included a cash award that today exceeds one million dollars.

Trong lúc Alfred đau buồn về cái chết của anh trai mình, ông suy ngẫm về di sản của mình - làm cách nào để người đời nhớ đến sau khi lìa đời - và tác động của phát minh thuốc nổ sẽ được biết đến trên toàn thế giới. Khi Alfred qua đời 8 năm sau đó, ông để lại di chúc thành lập Giải Nobel. Tài sản của ông để lại dùng để tài trợ cho 5 “giải thưởng” thường niên. Công nhận cho những thành tựu trong những lĩnh vực như vật lý, hóa học, sinh lý học hoặc y học, văn học, và hòa bình. Mỗi giải thưởng bao gồm một giải hiện kim mà ngày nay con số đó đã vượt hơn 1 triệu đô-la.

Alfred Nobel’s erroneous obituary provided a second chance - the opportunity to create a legacy that would make a positive impact in the world. Instead of buying “things” with his fortune, Nobel invested in people. That investment has made the world a significantly better place.

Bài cáo phó nhầm lẫn về Alfred Nobel mang đên cho ông một cơ hội thứ hai - cơ hội tạo ra một di sản sẽ tác động tích cực trên toàn thế giới. Thay vì mua sắm “của cải vật chất” với của tài sản của mình, Nobel đầu tư vào con người. Cách đầu tư đó đã giúp thế giới này trở nên tốt đẹp hơn rất nhiều.

The following steps can help you effectively manage your life, and achieve a more fulfilling balance between work and your personal life:

Những bước sau đây có thể giúp bạn làm chủ cuộc đời của mình  hiệu quả, và đạt được sự cân bằng giữa công việc và đời sống cá nhân trọn vẹn hơn.

1. Make time for others.

1. Dành thời gian cho người khác.

Structure your schedule so you have time for the most important people in your life. Unless you are intentional about time with your spouse, children, friends, and others, you will look back on your life and realize that much of your time was expended in less important areas.

Hãy lên lịch cho những người quan trọng nhất trong cuộc đời bạn. Nếu không chủ động sắp xếp thời gian cho bạn đời, con cái, bạn bè và người khác, thì sau này khi nhìn lại, bạn sẽ thấy mình dành phần lớn thời gian vào những thứ không quan trọng bằng.

Commit to being involved in your children’s activities. Remember, kids spell love T-I-M-E. If you can’t be a coach or a group leader, at least take time to attend games or other important events. You will soon forget whatever you sacrificed to get to the game, but your children will always remember that you were there.

Nỗ lực hết mình để tham gia vào những hoạt động cùng con. Hãy nhớ, đối với con trẻ, yêu thương được đánh vần bằng T-H-Ờ-I G-I-A-N. Nếu bạn không thể là huấn luyện viên hoặc trưởng nhóm của con, thì ít ra cũng phải tham dự những buổi thi đấu hoặc những sự kiện quan trọng khác của con. Bạn sẽ nhanh chóng quên đi những gì bạn đã phải hy sinh để đến xem trận đấu, nhưng con bạn sẽ nhớ mãi là bạn đã có mặt ở đó.

Make time for your spouse, too. If you’re like me, your spouse seems to get whatever is left over at the end of the day - and sometimes there’s nothing left! My relationship with Heidi has been best when we’ve been intentional about scheduling time alone with each other. Date nights are one way to make sure you’re investing quality time with your spouse.

Dành thời gian cho người bạn đời nữa. Nếu bạn giống như tôi, thì có vẻ vợ/chồng bạn chỉ có được chút ít thì giờ còn sót lại trong ngày - có lúc chẳng còn gì! Mối quan hệ giữa tôi và Heidi đã thăng hoa khi hai vợ chồng ngồi lại lên kế hoạch dành thời gian cho nhau. Những buổi tối hẹn hò là một cách để bạn đầu tư thời gian chất lượng cho vợ/chồng mình.

How about just sitting down at the dinner table together as many nights as possible? Sharing a meal together is a great way to connect and keep in touch with what’s going on in each other’s lives. Commit to being involved in the lives of the people you love. It’s one of the best investments you’ll ever make!

Vậy còn dùng bữa tối với nhau càng nhiều lần càng tốt thì sao? Dùng bữa cùng nhau là một cách rất tuyệt để kết nối và biết được những gì đang diễn ra trong cuộc sống của nhau. Hãy nỗ lực tham gia vào cuộc sống của những người mà bạn thương yêu. Đó là một trong những cách đầu tư khôn ngoan nhất!

2. Make time for yourself.

2. Dành thời gian cho bản thân.

While it’s important to invest in others, it’s just as important to invest in yourself. Exercising, learning about something you are interested in, working on a hobby, or enjoying a great book in your favorite reading chair are all ways that you can invest in yourself. Doing so will renew your mind and body, and provide more energy for the other demands in your life.

Mặc dù việc đầu tư vào người khác rất quan trọng, việc đầu tư vào chính mình cũng quan trọng không kém. Tập thể dục, học cái này cái kia, theo đuổi sở thích cá nhân, hoặc ngồi trên chiếc ghế yêu thích để đọc một quyển sách hay là những cách bạn có thể đầu tư cho chính mình. Những việc này giúp tâm trí và cơ thể bạn tươi mới, đồng thời cung cấp thêm năng lượng cho bạn đáp ứng những nhu cầu khác trong cuộc sống.

When I travel on a plane, the flight attendant always describes the emergency procedures. He or she instructs the passengers to put on their own oxygen mask before helping others. This is important not only when the cabin pressure is lost on a plane, but also in life. Make sure that “self-care” - taking care of yourself - is one of your “big rocks.”

Khi tôi đi máy bay, các tiếp viên hàng không luôn mô tả những việc cần làm trong tình huống khẩn cấp. Họ hướng dẫn hành khách mang mặt nạ dưỡng khí cho mình trước khi giúp đỡ người khác. Việc này là cần thiết không chỉ khi áp suất trong khoang máy bay giảm, mà còn trong cuộc sống.

3. Take time to “get away from it all.”

3. Dành thời gian "thoát khỏi cuộc sống".

Vacations are a great way to re-energize, and they serve as a reminder that there’s more to life than just work. Vacations can take many forms: An overnight stay with your spouse at a hotel in the area, a weekend away with your family, or a dream vacation that you and your family have been planning for months. Occasionally, I’ll even travel with just one of my children, for a special “daddy-daughter” or “daddy-son” trip.

Những kỳ nghỉ là một cách tuyệt vời để tái tạo năng lượng, và nó cũng nhắc nhở ta rằng cuộc sống còn nhiều thứ khác ngoài công việc. Có nhiều dạng nghỉ mát: Ngủ lại một đêm với người bạn đời tại một khách sạn trọng khu vực, cuối tuần đi chơi xa với gia đình, hoặc đi du lịch đến một nơi mà gia đình bạn đã lên kế hoạch từ nhiều tháng trước. Thỉnh thoảng, thậm chí tôi còn đi chơi riêng với từng đứa con trong một chuyến đi đặc biệt của "cha và con gái" hoặc "cha và con trai".

For great ideas on places to go and things to do, read books like 1,000 Places to See Before You Die or 100 Best Vacations to Enrich Your Life. Not only will you get specific ideas for wonderful trips, but these books will also cause you to think of other exciting possibilities for you and your family.

Để có thêm ý tưởng về điểm đến và làm gì, hãy đọc những quyển sách như 1,000 Places to See Before You Die (1.000 nơi cần đến trước khi chết) hoặc 100 Best Vacations to Enrich Your Life (100 kỳ nghỉ tuyệt vời nhất làm giàu cuộc sống của bạn). Không chỉ gợi ý cho bạn về những chuyến đi hấp dẫn mà những quyển sách này còn giúp bạn nghĩ ra nhiều hoạt động thú vị khác cho bạn và gia đình.

Vacations don’t have to be expensive, either. Camping is a great way to get away, and is relatively inexpensive. It’s also fun, and much easier, to plan activities in your community, or even at home. You can have just as much fun playing cards or a board game at home, or visiting

local attractions in the area.

Đi nghỉ cũng không nhất thiết phải tốn kém. Cắm trại cũng là một cách, và tương đối rẻ nữa. Cũng vui, và dễ thực hiện rất nhiều để lên kế hoạch cho những hoạt động trong vùng, hoặc thậm chí tại nhà. Bạn chỉ cần một bộ bài, hoặc một bộ cờ tại nhà, hoặc ghé thăm danh lam thắng cảnh trong vùng, là cũng đủ vui rồi.

4. Finally, treat each day as a gift from God.

4. Cuối cùng, hãy xem mỗi ngày bạn sống là một đặc ân từ Thượng Đế.

Ask yourself how, when you look back on your life, this day will matter. Remember that the best things in life aren’t things, and make a conscious effort to live your life in a way that meaningfully impacts the most important people in your life. In the jar that is your life, be sure to put the “big rocks” in first. When you do that, there will be plenty of room for the gravel, the sand, and the water.

Hãy tự hỏi xem bằng cách nào để ngày hôm nay trở nên ý nghĩa khi bạn nhìn lại cuộc đời mình sau này. Hãy nhớ, điều tuyệt diệu nhất trong cuộc sống không phải là vật chất, và hãy ý thức nỗ lực sống theo cách tạo ảnh hưởng tích cực đến những người quan trọng nhất trong cuộc đời bạn. Trong chiếc hũ chứa cuộc đời của bạn, hãy chắc rằng bạn đặt “những viên đá to” vào trước. Khi bạn thực hiện như vậy, sẽ có nhiều chỗ trống cho sỏi, cát và nước. 

--------------------
Đọc thêm bài Big Rocks: http://www.idich.com/2016/10/big-rocks-nhung-vien-to.html