BÀI DỊCH 03 - BEING INVENTIVE

SỰ SÁNG TẠO

Being Inventive Is Key To Survival 

Sáng Tạo là Chìa Khóa Yếu Tố Then Chốt để Sinh Tồn

It’s lovely to be able to find a job. Even lovelier to create a job that somebody else has thought of, and then make a success of it. But what if we have to absolutely start from scratch? 

Có thể tìm được một việc làm thì thật hay. Hay hơn nữa là tạo ra một việc làm mà ai đó người khác từng nghĩ tới, rồi làm nên từ đó vươn tới thành công. Nhưng nếu chúng ta hoàn toàn bắt đầu từ vạch xuất phát con số không thì sao? 

What if we were a stranger riding into town in the Old West of 1870? No employment agencies are there. No government assistance is there. We’re on our own. Gonna have to mosey around town, and see what kind of work we can put together for ourselves. 

Nếu chúng ta là một người lạ lái xe cưỡi ngựa đến một thị trấn ở cựu Tây Hoa Kỳ vào năm 1870 thì sao? Không trung tâm giới thiệu việc làm nào ở đó. Không có sự hỗ trợ của chính phủ ở đó. Chúng ta phải tự thân vận động. Sẽ có sự la cà Còn phải đi vòng quanh thị trấn và xem chúng ta có thể tạo ra công ăn việc làm gì cho mình không.

Or, never mind 1870. What if we were riding into a town or city like Joplin, Missouri, this year, just after it was torn apart by the worst tornado to hit the U.S. since 1947, and we need work. Where would we begin?  

Hoặc, bỏ qua năm 1870 đi. Nếu chúng ta lái xe đi đến một thị trấn hay thành phố như Joplin, bang Missouri, vào đúng cái năm mà nó bị tàn phá bởi cơn lốc xoáy tồi tệ nhất từng đánh vào nước Mỹ kể từ năm 1947, và chúng ta cần làm việc. Vậy ta sẽ bắt đầu từ đâu?

Well, we would begin by inventing. 

À thì, chúng ta đã bắt đầu bằng cách sáng tạo.

I think everybody is by nature inventive. Maybe in small ways. Maybe in big. But we all have it in us. After high school I worked on a grasscutting crew for the Board of Education. We were dropped off at a school in the morning with our lawnmowers and surrey, and then picked up again, later in the day. I figured out a way to do the job more elegantly, and everyone noticed. I was just being inventive. 

Tôi nghỉ rằng ai cũng có óc sáng tạo. Có thể là nhỏ thôi. Cũng thể là lớn. Nhưng tất cả chúng ta đều có tính chất sáng tạo trong chúng ta khả năng đó. Sau khi tốt nghiệp cấp III, tôi làm việc trong đội cắt cỏ cho Hội Đồng Giáo Dục. Vào buổi sáng, chúng tôi được đưa đến một ngôi trường cùng với mấy cái máy cắt cỏ và  xe bốn bánh xe chuyên dụng, sau đó lại được đón về trong ngày. Tôi đã tìm ra cách làm cho công việc này nhìn hay ho hơn, và mọi người đều chú ý . Tôi đã trở nên chỉ phát huy trí sáng tạo mà thôi.

In the film and TV series, Mildred Pierce, the heroine needs to support herself, so she looks around town to see what is needed, and she becomes inventive. One answer that occurs to her is: apple pies. People hunger for apple pies. And Mildred, it turns out, makes very good apple pies, not to mention other kinds of pies. Thus she creates her own job in that place. She was just being inventive. 

Trong bộ phim điện ảnh Mildred Pieree và loạt phim truyền trình cùng tên, Mildred Pierce, nhân vật nữ chính cần tự hỗ trợ kiếm tiền nuôi sống bản thân, vậy nên cô ấy nhìn quanh thị trấn để xem người ta cần gì, và cô ấy trở nên sáng tạo. Một câu trả lời lóe lên trong đầu cô Cô nảy ra ý tưởng: bánh táo. Mọi người rất thích ăn bánh táo. Còn  Mildred thì lại có thể làm ra những chiếc bánh táo ngon rất ngon, chưa kể các loại bánh khác. Theo cách đó cô tạo nên công ăn việc làm cho mình ở đó. Cô ấy chỉ đang sáng tạo thôi mà.

Jack K. Wolf was a real-life theorist (he died May 12, 2011). He figured out a way to store more data in less space, say on a magnetic disk. This formed the heart of computers and other devices we all know. He was just being inventive. 

Jack K. Wolf là một nhà lý luận thật ngoài đời (ông mất ngày 12.05.2011). Ông đã tìm ra được cách chứa nhiều dữ liệu hơn với dung lượng ít hơn, ví dụ như đĩa từ. Điều này đã hình thành nên cốt lõi của máy tính và những thiết bị khác mà ta biết. Ông chỉ đang sáng tạo thôi mà.

A cook is working in her kitchen, off a standard recipe. Suddenly she gets an idea for putting some different ingredients into the mix - and her new recipe is saluted by everyone. But she was just being inventive. 

Một đầu bếp đang làm việc trong nhà bếp, theo một công thức chuẩn mực. Đột nhiên bà có ý tưởng đưa thêm vài thành phần khác vào, và công thức mới của bà được chào đón bởi tất cả mọi người. Bà chỉ đang sáng tạo thôi mà.

Yes, we all have it in us, to one degree or another. And we need it, if we look for jobs and just can’t find one. And then try to create a job from the menu of typical options in our society, but come up empty. What is left? We have to become inventive. 

Vâng, tất cả chúng ta đều có óc sáng tạo ở một mức độ nào đó. Và chúng ta cần nó, nếu chúng ta tìm kiếm việc làm nhưng không thể tìm được việc. Và rồi cố gắng để tạo nên một công ăn việc làm từ danh sách những lựa chọn tiêu biểu trong xã hội, nhưng tay trắng vẫn hoàn trắng tay. Vậy còn lại những gì? Chúng ta cần phải trở nên sáng tạo.

The Ingredients Of Inventiveness 

Các Thành Phần Của Sự Sáng Tạo

Inventiveness depends upon two habits of mind, which we can adopt and develop: attention and curiosity. 

Trí sáng tạo phụ thuộc vào 2 thói quen của tâm trí mà chúng ta có thể hình thành và phát triển: sự chú ý và hiếu kỳ.

  Attention means paying attention. Go downtown, to a familiar street. Walk down that street and see what is there that you never noticed before. Make a list. Notice how often we are blind to things that are right in front of us. Could I possibly have walked by “that” all this time, and never noticed it? Yes, you could and you did. We all do. 

Chú ý có nghĩa là để ý. Hãy xuống phố, đến một con đường quen thuộc. Hãy đi dọc theo con đường đó và xem xem có cái gì mà bạn không để ý thấy trước đây không. Hãy liệt kê ra. Chú ý xem ta thường không nhìn thấy những thứ ngay trước mắt mình đến mức nào. Có thể tôi có thể đã đi qua "cái điều đó" mọi thời điểm Chẳng lẽ mình vẫn đi ngang qua "chỗ này", mà chưa bao giờ để ý thấy nó sao. Vâng, đúng vậy, bạn cũng đã như vậy đấy. Tất cả chúng ta đều vậy.

Curiosity means just that. Endlessly curious. Endlessly asking questions. Endlessly wanting to know how, and why? Anyone who watched Katherine Bigelow’s masterpiece, The Hurt Locker, saw this kind of relentless curiosity in the restless mind of the hero. Why does this wire lead here, and not there? What is the reason people are staring so intently from their windows at this point? 

Hiếu kỳ chỉ đơn giản có nghĩa là hiếu kỳ. Không ngừng hiếu kỳ. Không ngừng đặt những câu hỏi. Không ngừng muốn biết thế nào, và tại sao? Bất kỳ ai từng xem kiệt tác siêu phẩm của đạo diễn Katherine Bigelow,The Hurt Locker (), đều nhận thấy được tính hiếu kỳ không ngớt trong tâm trí không ngơi nghỉ này của nhân vật nam chính. Tại sao sợi dây này dẫn đến đây, mà không phải dẫn đến kia? Lý do gì mà người ta nhìn chằm chằm vào điểm này từ cửa sổ vậy?   

Walk into any town or city. You can’t find a job, and you can’t create a job from the options offered you. So, now, you’re going to have to figure out how to create a job for yourself, from scratch. What are the tools at your command? Powerful ones: Attention. And curiosity. 

Bước vào bất kỳ một thị trấn hay thành phố nào. Bạn không thể tìm được việc, và bạn cũng không thể tạo ra việc làm từ các lựa chọn có sẵn. Vậy, lúc này bạn sẽ phải tìm các tạo ra một việc làm cho bản thân từ con số không. Bạn nắm trong tay  những công cụ nào? Những công cụ mạnh mẽ: Sự chú ý. Và tính hiếu kỳ.

  What does this place need, and is willing to pay money for? What is there that is not being done? Or what is there that is being done, but you could invent a way to do it better? Or quicker? Or more thoroughly? It may be as simple as they need apple pies. 

Nơi này cần thứ gì, và sẽ sẵn sàng chi tiền ra cho thứ đó? Có thứ gì chưa được thực hiện không? Hoặc có thứ gì đang làm nhưng chưa hoàn thành mà bạn có thể sáng tạo một cách làm khác tốt hơn không? Hoặc nhanh hơn không? Hay triệt để hơn không? Nó có thể chỉ đơn giản như việc họ thích ăn bánh táo. 

It may also turn out that the need is not just in that place. It’s more universal, and you have the wit and the wherewithal to put something up on the Web, that could attract ads and make you money. 

Có thể số lượng cần thiết đó không chỉ là ở nơi đó. Mà nó còn phổ biến hơn thế, và bạn có đủ tài trí và khả năng tài chính để đưa thứ gì đó lên trang mạng, có thể thu hút quảng cáo và kiếm ra được tiền.

Conclusion 

Kết luận

There is no limit to ways that you could put together work that meets somebody’s need, for which they will pay you money. In other words, a job. All you have to do is stop thinking of inventors as someone over there. And realize that you are an inventor, too. We all are. So, use and encourage that strain in yourself. Notice the ways in which you are inventive already, in your daily life. Read the daily obituaries in the New York Times, and notice what inventive thing each person did while yet they lived. 

Chẳng có một giới hạn nào về Những cách mà bạn có thể sử dụng để tạo ra công việc đáp ứng nhu cầu của người khác, và để họ sẵn sàng trả tiền cho bạn, là không có giới hạn. Nói cách khác, là một việc làm. Tất cả những gì bạn cần làm là dừng dẹp kiểu suy nghĩ về cho rằng người sáng tạo là một người phi thường ở ngoài kia. Và nhận thức được rằng bạn cũng là một người sáng tạo. Chúng ta đều là người sáng tạo. Vì thế, hãy sử dụng và phát huy khả năng này của bản thân. Hãy để ý đến cách những gì mà bạn đã sáng tạo trong cuộc sống hàng ngày của bạn đời sống thường nhật. Hãy những bản cáo phó trong tờ New York Times, và chú ý xem lúc sinh thời người đó đã sáng tạo ra những gì.

As our economy worldwide grows harsher, as jobs are harder to find, we all need to become job creators. We need at least to know how, even if it is a survival skill that we never have to use. We can at least teach it to others. 

Khi nền kinh tế trên toàn thế giới ngày càng trở nên khắc nghiệt hơn, và tìm kiếm việc làm trở nên khó khăn ngày càng khó tìm hơn, chúng ta đều cần phải trở thành những người tạo ra việc làm. Ít nhất thì chúng ta cần biết cách phải làm thế nào, ngay cả khi đó là một kỹ năng sinh tồn mà chúng ta không bao giờ phải dùng tới. Ít nhất ra thì chúng ta cũng có thể hướng dẫn lại cho người khác.

As you go about your daily business, buying stuff, or getting repairs, or whatever, just think to yourself: every job is somebody’s invention. Somebody invented this job, and made it work. You have the same ability.   

Khi bạn làm việc kinh doanh hàng làm những việc bạn thường làm mỗi ngày, mua sắm, hay sửa đồ đạc, hoặc làm bất cứ cái gì khác , chỉ cần tự nhũ với bản thân: mỗi một công việc là sự sáng tạo của một người nào đó. Người nào đó đã sáng tạo phát mình ra công việc này, và làm nó hoạt động  thành công. Bạn cũng khả năng năng lực tương tự.